کابل ها نقش بسیار مهمی در بیش از 90% صنایع دارند و از مهمترین لوازم صنعت برق به منظور جابجایی جریان الکتریکی به شمار می روند.کابل های برق معمولاً با توجه به میزان ولتاژ قابل پشتیبانی دسته بندی می‌شوند و در اانواع مختلفی تولید می شوند.کابل هایی که به عنوان کابل ولتاژ بالا طبقه بندی می‌شوند،برای انتقال قدرت الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرند و در دسته بندی کابل برق فشار قوی قرار دارند.کابل های فشار قوی جهت انتقال برق در مقادیر بسیار بالا استفاده می شوند.این کابل ها به مکان‌های مختلف برق‌رسانی کرده و شرایط را برای زندگی انسان‌ها فراهم می کنند.با ایمن برق پارسا همراه باشید تا با انواع کابل برق فشار قوی آشنا شوید.
کابلهای بکار رفته در پست‌های فشار قوی از لحاظ کاربرد و سطح ولتاژ به سه دسته کابلهای فشار متوسط ، فشار ضعیف و کابلهای فرمان سیستم های حفاظتی تقسیم بندی می‌شوند.
کابل برق فشار قوی چیست؟ و چه ساختاری دارد؟
همانطور که مطلع هستید برق دارای فشار و ولتاژهای متفاوتی می‌باشد که با توجه به مقدار مورد نیاز در کاربری‌‌های مختلف درون کابل‌ها جریان می‌یابد.
کابل های فشار قوی برای انتقال انرژی الکتریکی در ولتاژهای بالا استفاده می شوند.کابل های فشار قوی برق به طور معمول از هسته فولادی و روکش آلومینیومی ساخته می شوند. آلومینیوم بیش از اندازه انعطاف پذیر می باشد و می تواند زیر فشار وزن خود بیش از اندازه کشیده شود. برای برطرف کردن این مشکلات در طراحی و تولید کابل های برق فشار قوی از هسته فولادی استفاده می شود تا شکل کابل ها هیچ گونه تغییری نکنند و شکل فیزیکی خود را حفظ کنند.
انواع کابل برق فشار قوی به صورتی طراحی و تولید شده اند تا قابل استفاده در مراکز مختلف بوده و از خطر های احتمالی که برای کارکنان وجود دارد،جلوگیری کند.همچنین انتقال برق به بهترین شکل ممکن،در سریع‌ترین زمان و با امنیت بالا اصلی ترین هدف از طراحی کابل های فشار قوی می باشد.عایق کابل های فشار قوی از جنس XLPE و یا PVC بوده و به صورت مفتول یا نیمه افشان در بازار وجود دارند.به منظور یکنواخت شدن میدان اطراف هسته، اطراف هادی این کابل ها توسط یک لایه نیمه هادی عایق می شود.
یکی از مهم ترین لایه در انواع کابل فشار قوی لایه شیلد می باشد که وظیفه آن محافظت از کابل می باشد.جهت جلوگیری از وارد شدن آسیب های مکانیکی از قسمتی به نام غلاف استفاده می شود که دارای کیفیت بسیار بالایی می باشد.خارجی ترین لایه کابل های فشار قوی از جنس پی وی می باشد که در محافظت کابل بسیار تاثیرگذار است و معمولا هم با رنگ های قرمز یا مشکی تولید می شود.
کاربرد های کابل برق فشار قوی:
- منتقل کردن ولتاژ بالا در زیرزمین
- متصل کردن فیبر نوری
- بر روی دکل‌های بزرگ و بین شهری
- کاربردهای صنعتی و خطوط تولید
- کابل کشی پست های هوایی
- کابل کشی جهت توزیع برق
- و...
معرفی انواع کابل برق فشار قوی
کابل های برق فشار قوی به صورت کلی به دو دسته کابل قدرت گازی از نوع SF6 و کابل قدرت روغنی تقسیم می شوند.
1.کابل قدرت گازی از نوع SF6
این نمونه از کابل های فشار قوی گازی خود نیز به 4 دسته تقسم بندی می شوند:
- کابل قدرت با فشار داخلی و لوله آلومینیومی:
- سیم قدرت با فشار داخلی و لوله فولادی:
- کابل با فشار خارجی و لوله فولادی:
- کابل گازی کپسولی پر شده با گاز SF6:
2.کابل قدرت روغنی
کابل های قدرت روغنی به دو دسته تقسیم می شوند:
- کابل روغنی با فشار کم : در این نوع از کابل های روغنی که دارای فشار کمتری هستند،کابل را با کاغذ آغشته به روغن رقیق ایزوله می‌کنند.قابل ذکر است که مقاومت الکتریکی کابل روغنی تقریبا ۲ تا۳ برابر نوع کم روغن آن‌ها می‌باشد.
- کابل روغنی با فشار بالا : . در این نمونه از کابلهای روغنی، هر یک از رشته سیم‌ها را با کاغذی که با روغن غلیظ مخلوط شده است، آغشته می‌کنند.سپس برای جلوگیری از خروج روغن و ورود هوا، هر کدام از کلاف‌ها را با نوار مسی و پلاستیکی محکم می‌کنند.کابلهای روغنی با فشار بالا به عنوان یکی از پرکاربرد ترین کابل های برق فشار قوی به شمار می روند.
کابل های فشار قوی پرکاربرد کدامند؟
کابل های فشارقوی معمولی
ابن نمونه از کابل ها با کارایی های مختلف یکی از پر کاربرد ترین کابل برق های فشار قوی به شمار می روند.کابل های فشار قوی در نوع معمولی مناسب برای جا به جایی انرژی الکتریکی در سیستم هایی هستند که دارای ولتاژ نامی بالاتر از 30 کیلو ولت باشند.این نومنه از کابل ها بیشتر به صورت زیرزمینی استفاده می شود و به دلیل میزان ولتاژ و استفاده زیاد، به آن کابل فشار معمولی می گویند.
کابل های فشار قوی زره دار
کابل فشارقوی زره دار دارای قدرت مقاومت و جابجایی بسیار بالایی می باشد و به عنوان یکی از پر مصرف ترین کابل های فشار قوی شناخته می شود.برای انتقال برق از نیروگاه به شبکه‌های توزیع معمولا از کابل فشار قوی زره دار استفاده می کنند.زره موجود در این نمونه از کابل ها قدرت مقاومت آن ها را بیشتر می کند و باعث می شود تا در مقابل نیروهای مکانیکی و فیزیکی خارجی مقاومت بالایی داشته باشند.
از کابل های زره دار به منظور جابجایی انرژی الکتریکی در سیستم هایی با ولتاژ نامی بالاتر از ۳۰ کیلو ولت استفاده می شد که تفاوت آن ها با نوع معمولی در مقاومت و استحکام بیشترشان می باشد.
کابل فشارقوی سرب دار و زره دار
این نمونه از کابل های فشار قوی نیز مانند نوع معمولی و زره دار به منظور جابجایی انرژی الکتریکی در سیستم هایی با ولتاژ نامی بالاتر از ۳۰ کیلو ولت استفاده می شوند.تفاوت اصلی این نمونه در سرب دار بودن آن ها می باشد.
کابل های سرب دار و زره دار علاوه بر اینکه مقاومت و استحکام بالایی در برابر نیرو های مکانیکی دارند،به دلیل داشتن سرب می توان از این کابل ها در محیط های مختلفی که حاوی هیدروکربن ها و دیگر مواد حلال می باشند،استفاده کرد.سرب موجود در این کابل های فشار قوی باعث می شود مقاومت خوبی در برابر مواد خورنده و شیمیایی داشته باشند.
کابل فشار قوی با عایق XLPE
کابل XLPE، به کابلی گفته می‌شود که عایق آن از جنس XLPE باشد. XLPE پلی اتیلنی است که مولکول های آن به شکل X به هم پیوند خورده باشند (Cross-linked polyethylene).ساختار متقاطع پیوندهای مولکولی در این ماده، باعث ایجاد مقاومت بالا در برابر حرارت می‌شود. مقاومت XLPE در برابر حرارت، این کابل را به یک گزینه مناسب برای انتقال الکتریسیته با ولتاژ های بالا تبدیل کرده است.از ویژگی های مهم دیگر کابل فشار قوی با عایق XLPE می‌توان به مقاومت کششی و خمشی بالای آن اشاره کرد.
جذب آب این ماده در حدود 0.01 درصد بوده و ثابت دی الکتریک آن 2.2 می باشد و دمای ذوب آن به چیزی در حدود 150 تا 170 درجه سانتی گراد می‌رسد.این نمونه از کابل های فشار قوی معمولا در ارتباط های هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و به دلیل کیفیت بالا و استقامت زیادی که دارند، از آن‌ها در صنایع مهم و پیشرفته دیگری مانند صنایع دریایی نیز استفاده می‌شود.
| نوع کابل فشار قوی | علامت درج شده روی کابل | ولتاژ | مشخصات مقاومتی |
|---|---|---|---|
| معمولی | N2XSY, NA2XSY | 26 / 45 (52)KV, 36 / 60 (72.5)KV, 87 / 150 (170)KV, 76 / 132 (145)KV, 64 / 110 (123)KV | برای استفاده‌های معمولی و صنعتی |
| زره دار | N2XSYRY, N2XSYBY, NA2XSYRY, NA2XSYBY | 26 / 45 (52)KV, 36 / 60 (72.5)KV, 87 / 150 (170)KV, 76 / 132 (145)KV, 64 / 110 (123)KV | مقاوم در برابر نیروهای مکانیکی خارجی |
| زره دار و سرب‌دار | N2XSYKYRY, N2XSYKYBY, NA2XSYKYRY, NA2XSYKYBY | 26 / 45 (52)KV, 36 / 60 (72.5)KV, 87 / 150 (170)KV, 76 / 132 (145)KV, 64 / 110 (123)KV | مقاوم در برابر نیروهای مکانیکی خارجی و پایدار در برابر حلال‌ها، مواد خورنده و هیدروکربن‌ها. این گروه برای دفن در زیر زمین مناسب‌تر هستند. |
سطح ولتاژ کابل فشار قوی از 30 کیلو ولت تا 36 کیلوولت متغیر است. این کابل‌ها می‌توانند تا 230 کیلو ولت را نیز پشتیبانی کنند. کابل فشار قوی به EHV مشهور هستند و در برخی موارد تا 400 کیلو ولت را پشتیبانی می‌کند. کابل فشار قوی تنوع بالایی دارند و بسته به نوع رسانا، نوع روکش و حداکثر توان قابل پشیتبانی دسته‌های گوناگونی دارند.
کابل های ضد انفجار
سیم و کابل های ضد انفجار در محیط هایی استفاده می شود که به دلیل وجود گاز ها،غبارات و بخار های قابل اشتعال در معرض انفجار و آتش سوزی هستند.سطح بیرونیکابل های ضد انفجار با استفاده از متریال سیلیکونی نرم، منعطف و ضد حریق پوشانده شده است که تا حرارت 250 درجه سانتی گراد را می تواند تحمل کند.
بخوانید: دلایل آتش سوزی ناشی از برق
نکات مهم در خرید کابل برق فشار قوی
قبل از خرید هر نوع کابل برق فشار قوی لازم است تا به کیفیت آن توجه شود.برای بررسی کیفیت کابل ها به نکات زیر توجه کنید.
- توان: این پارامتر برای انواع کابلهای قدرت متفاوت است. و همچنین بر اساس شدت جریان مورد استفاده قرار می گیرد.
- ولتاژ نامی: کابل برق فشار قوی را باید با توجه به مکان مورد استفاده و نوع کاربرد،انتخاب و خریداری کرد.
- نوع رسانای به کار رفته: معمولا از آلومینیوم و یا مس به عنوان رسانا در کابل‌ها استفاده می‌شود.
- جنس عایق: پوشش کابل های فشار قوی ممکن است با هم متفاوت باشد. از رایج‌ترین مواد برای عایق بندی کابل ها می‌توان به پلاستیک فشرده، پی‌وی‌سی و PE اشاره کرد.
- تعداد لایه‌ها: برای بررسی کیفیت کابل های فشار قوی باید به تعداد لایه های آن توجه شود.
- سطح مقطع: هرچه سطح مقطع کابل های فشار قوی بزرگ تر باشد؛هادی و مغزی کابل بزرگ تر می باشد.
- کابل هایی که دارای سطح مقطع بزرگ تری هستند، هادی و مغزی آن ها ضخیم تر است.
- تعداد شاخه‌های رسانا: تعداد شاخه های رسانا در کابل های فشار قوی،بر کیفیتۀآن تاثیر می گذارد.
این نکات را هنگام خرید کابل فشار قوی مورد توجه قرار دهید.چراکه بی کیفیت بودن این کابل ها می تواند در انتقال انرژِ الکتریکی مشکلاتی را به وجود بیاورد.
طول کابل های فشار قوی
طول برشکابل های فشار قوی با هم فرق دارد و از یک متر تا چند صد متر نیز می رسد. کابل های فشار بالا که متراژهای کمی دارند، اغلب در دستگاه های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.کابل های فشار قوی با متراژ بالا بیشتر در تأسیسات ساختمانی، زیر زمین، کارخانه های صنعتی، انتقال نیرو در اقیانوس و …یا برای توزیع برق مورد استفاده قرار می گیرند.قابل ذکر است که بیشترین طول برش کابل معمولا برای انتقال نیروی الکتریکی در زیر دریا و اقیانوس‌ها به کار می‌روند.
جمع بندی
کابل برق فشار قوی برای انتقال جریان الکتریکی با ولتاژ های بالا مورد استفاده قرار می گیرد.این کابل ها به طور کلی در دو نوع کابل قدرت گازی و کابل قدرت روغنی تولید و به بازار عرضه می شوند که بعضی از آن ها را برای شما مثال زدیم.امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.ممنون که با این مقاله در فروشگاه ایمن برق پارسا همراه بودید.
برای خرید کابل های ضد انفجار و فشار قوی و همچنین انواع تجهیزات ضد انفجار می توانید با مشاوران ما تماس بگیرید.
شماره تلفن جهت مشاوره در خرید: 09171116058
دیدگاه خود را بنویسید